ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΛΑΓΟΥΤΑΡΕΛΛΗ

 

Ένα ακόμα άρθρο έρχεται να προστεθεί στα εκατοντάδες άλλα που έχουν γραφτεί από διάφορους ψαράδες ανά τον κόσμο για τη τσιπούρα, ένα από τα πιο διάσημα ψάρια της Μεσογείου. Κι ενώ εύκολα θα μπορούσε κάποιος να πιστέψει ότι όλα αυτά τα άρθρα μιλάνε πάνω κάτω για το ίδιο πράγμα, η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική...

 

Το συγκεκριμένο ψάρι θα το συναντήσουμε στις περισσότερες ακτές της χώρας μας, το ψάρεμά του όμως διαφοροποιείται ανάλογα με την εποχή, για αυτό το λόγο μην παραξενευόμαστε όταν διαβάζουμε πολύ διαφορετικά πράγματα για το ψάρεμα της. Οι διατροφικές ανάγκες είναι ο κύριος λόγος που θα κάνει αυτό το ψάρι να συμπεριφέρεται διαφορετικά, έτσι ώστε να μας προβληματίσει και να μας κάνει να αναθεωρήσουμε, ότι θεωρούσαμε μέχρι τότε δεδομένο. Στην Κύπρο υπάρχουν αρκετά κλουβίσια ψάρια, τα οποία αυτό το διάστημα μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους έξω από κάποια λιμανάκια και αλιευτικά καταφύγια, αλλά υπάρχουν και οι άγριες τσιπούρες που κοντεύουν στις ακτές τον χειμώνα. Έχω δει φωτογραφίες και έχω διαβάσει και στο περιοδικό αναφορές από ψαράδες και κυρίως ψαροντουφεκάδες που έχουν συναντήσεις μαζί τους.

 

Στην καρδιά του χειμώνα

Οι καλύτερες εποχές για το ψάρεμά της θεωρούνται η άνοιξη και το φθινόπωρο. Αυτό το διάστημα οι τσιπούρες πλησιάζουν αρκετά κοντά στις ακτές, με αποτέλεσμα να σημειώνονται και οι περισσότερες συλλήψεις. Μετά το τέλος αυτής της περιόδου εγκαταλείπουν τις ακτές και κατευθύνονται στις βαθύτερες ζώνες. Τσιπούρες όμως θα ψαρέψουμε ακόμα και μέσα στην καρδιά του χειμώνα. Όσο κι αν σας φαίνεται περίεργο, ακόμη και τους χειμερινούς μήνες σημειώνονται εξίσου καλές ψαριές, με μεγάλα και εντυπωσιακά θηράματα. Βέβαια τα ψάρια τη συγκεκριμένη περίοδο είναι πολύ καχύποπτα, ενώ θα τα συναντήσουμε σε συγκεκριμένα σημεία και κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η σύλληψη μίας τσιπούρας το χειμώνα θα κριθεί στη λεπτομέρεια, και γι’ αυτόν το λόγο θα πρέπει να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεων. Επειδή όμως η λεπτομέρεια είναι αυτή που κάνει τη διαφορά, ας δούμε πιο αναλυτικά πού, πότε και με ποιον τρόπο ακριβώς θα ψαρέψουμε τσιπούρες στην καρδιά του χειμώνα.

 

Καιρικές συνθήκες και ώρες

Όπως προαναφέραμε, για να πιάσουμε τσιπούρες τους χειμωνιάτικους μήνες θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις, όσον αφορά τις περιοχές, τις καιρικές συνθήκες, ακόμα και τις ώρες που θα τις ψαρέψουμε. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα ένα ένα, αρχίζοντας από τις καιρικές συνθήκες και τις ώρες που θεωρούνται ως οι καταλληλότερες.

Καταρχήν πρέπει να πούμε ότι το ψάρεμα της τσιπούρας πραγματοποιείται κυρίως την ημέρα. Πιο συγκεκριμένα, αν και έχω πιάσει τσιπούρες στο ξημέρωμα, αλλά και στη δύση του ηλίου, τα περισσότερα και μεγαλύτερα ψάρια έχουν πιαστεί στο διάστημα από τις 12:00 έως τις 15:00 το μεσημέρι. Όσον αφορά τις νυχτερινές ώρες, τη συγκεκριμένη περίοδο του χειμώνα, τα μεγέθη και η ποσότητα των ψαριών ήταν μικρά και λίγα. Ως προς τις καιρικές συνθήκες, ξεχάστε τους δυνατούς ανέμους και τα μεγάλα κύματα, δηλαδή τις συνθήκες surf casting και επιλέξτε εκείνες τις ημέρες που επικρατεί απόλυτη μπουνάτσα. Αυτό όμως από μόνο του δεν είναι αρκετό, μιας και η απόλυτη μπουνάτσα θα χρειαστεί να συνδυαστεί και με την ηλιοφάνεια. Πράγματι, αυτά τα δύο στοιχεία αποτελούν την ιδανικότερη συνταγή για το ψάρεμα της τσιπούρας το χειμώνα.

Ημέρες με τέτοιες συνθήκες συναντάμε γύρω στα μέσα του Ιανουαρίου, στις λεγόμενες Αλκυονίδες μέρες ή αλλιώς «μικρό καλοκαίρι», όμως εκτός από αυτές υπάρχουν και άλλες που μας κάνουν να ξεχνάμε πως είναι χειμώνας, και θα πρέπει να τις εκμεταλλευόμαστε.

Όταν επικρατεί ηρεμία στη θάλασσα, το νερό διαθέτει μεγάλη διαύγεια, με αποτέλεσμα οι ακτίνες του ηλίου να ενεργοποιούν, κατά κάποιο τρόπο, τους ζωντανούς οργανισμούς που αποτελούν την τροφή της τσιπούρας, χαρίζοντάς τους μεγάλη κινητικότητα και κάνοντάς τους να εγκαταλείψουν τα σημεία όπου κρύβονται. Η τσιπούρα θα εκμεταλλευτεί αυτό το πλεονέκτημα που της δίνεται, έτσι ώστε να αναζητήσει ευκολότερα την τροφή της.

Επομένως, αν μπορείτε να διαλέξετε αυτές τις μέρες για το ψάρεμά της, κάντε το και δεν θα το μετανιώσετε. Όσον αφορά τις περιοχές που θα τις ψαρέψουμε, όλοι γνωρίζουμε ότι οι τσιπούρες είναι ψάρια που βρίσκονται σχεδόν παντού, κυρίως όμως σε αμμώδεις βυθούς όπου υπάρχουν διάφοροι μικροοργανισμοί, όπως μικρά όστρακα και διάφορα σκουλήκια, δηλαδή ό,τι ακριβώς αναζητά η τσιπούρα για να τραφεί.

Τη χειμερινή περίοδο, οι περιοχές που επιλέγω για το ψάρεμά της είναι αποκλειστικά και μόνο οι παραλίες. Μεγάλες, ανοιχτές παραλίες με σχετικά μικρό βάθος που πολλές φορές δεν ξεπερνά τα πέντε μέτρα. Επιλέγω κυρίως απομονωμένες παραλίες, που επικρατεί απόλυτη ησυχία και μακριά από λιμάνια, έτσι ώστε να μην υπάρχει συχνό πέρασμα σκαφών. Ο οποιοσδήποτε θόρυβος είναι ικανός να διώξει τα ψάρια από την περιοχή. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κάποιοι ψαράδες στην Κύπρο σε αμμουδερές παραλίες το καταχείμωνο εκεί που δεν το περιμένουν παίρνουν κάποια ψάρια. Ψάρια τον χειμώνα πιάστηκα και στο Παραλίμνι και στη Λάρνακα και στη Λεμεσό, ακόμη και στην Πάφο .

 

Πως θα τις ψαρέψουμε

Η τσιπούρα είναι ένα πολύ έξυπνο ψάρι όσον αφορά στον τρόπο που αποφεύγει τις παγίδες μας. Αυτό οφείλεται στην επιφυλακτικότητα που δείχνει από τη στιγμή που θα εντοπίσει το δόλωμά μας μέχρι να πιαστεί στο αγκίστρι μας, που ίσως χρειαστούν και κάποια λεπτά έτσι ώστε να καταφέρουμε να την ξεγελάσουμε και να την πιάσουμε, αν τελικά όλα εξελιχθούν καλά... Φανταστείτε τώρα όταν την ψαρεύουμε σε ρηχά και ταυτόχρονα καθαρά νερά, τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουμε, είναι τα παράμαλλα των αρματωσιών που θα χρησιμοποιήσουμε να έχουν αρκετά μεγάλο μήκος, το οποίο θα πρέπει να ξεπερνά το ένα μέτρο. Με αυτό τον τρόπο το δόλωμά μας θα έχει καλύτερη φυσική παρουσία, ώστε να μην πονηρεύεται το ψάρι. Η βάση στήριξης των καλαμιών θα πρέπει να βρίσκεται τοποθετημένη καλά, σε κλίση 45 μοιρών, κάτι που εξυπηρετεί στο να μη δημιουργείται μεγάλη αντίσταση στην πετονιά όταν τραβήξει το ψάρι. Αφού δολώσουμε και ρίξουμε την αρματωσιά μας στη θάλασσα, μόλις το μολύβι μας φτάσει στο βυθό, θα μαζέψουμε τα μπόσικα και δυο με τρία μέτρα επιπλέον για να στρώσει το μεγάλο παράμαλλό μας στο βυθό. Στη συνέχεια θα τοποθετήσουμε το καλάμι στη βάση και θα χρησιμοποιήσουμε έναν οπτικό ειδοποιητή τύπου «μαϊμουδάκι», το βάρος του οποίου δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10 γραμμάρια. Τον οπτικό ειδοποιητή θα τον τοποθετήσουμε ανάμεσα στον πρώτο και τον δεύτερο οδηγό του καλαμιού μας, και θα τον κρεμάσουμε έτσι ώστε να φτάνει ως το έδαφος. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομούμε περίπου τρία μέτρα πετονιάς, που μπορεί να πάρει η τσιπούρα χωρίς να καταλάβει τίποτα απολύτως. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θέλουμε να καταφέρουμε είναι όταν η τσιπούρα θα τσιμπήσει το δόλωμά μας να μη νιώσει την παραμικρή αντίσταση. Όταν δεχτούμε την πρώτη τσιμπιά, σε καμία περίπτωση δεν θα βιαστούμε να καρφώσουμε, αλλά αντιθέτως θα δώσουμε χρόνο στο ψάρι να φάει το δόλωμα καλά και να πιαστεί στο αγκίστρι μας.     

 

Ο σωστός εξοπλισμός

Όπως σε κάθε ψάρεμα, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση ο σωστός εξοπλισμός έχει τον πρώτο λόγο. Χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα εργαλεία σίγουρα θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Εγώ προσωπικά, πραγματοποιώντας αρκετά ψαρέματα από παραλία για τσιπούρες και μετά από μία σειρά δοκιμών, κατέληξα στον εξοπλισμό που θεωρώ ότι είναι ο καταλληλότερος για το ψάρεμά της, τα χαρακτηριστικά του οποίου σας παραθέτω στη συνέχεια.

Θα ξεκινήσουμε από τα καλάμια, που το μήκος τους θα κυμαίνεται από τα 4.20 έως τα 5.00 μέτρα, με 100% παραβολική δράση. Μιλάμε δηλαδή για σχετικά μακριά καλάμια, που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούμε το μεγάλο μήκος τους και την ιδιότητά τους να λυγίζουν σε όλο τους το μήκος, από τη βάση στήριξης του μηχανισμού μέχρι την κορυφή. Και αυτό, για δυο λόγους: Ο πρώτος για να καταφέρουμε να στείλουμε το δόλωμά μας σε μεγάλη απόσταση από την ακτή, ακέραιο χωρίς να σκίζεται και να διαλύεται στον αέρα και στη συνέχεια να παρουσιάζεται μισό στο βυθό. Η σωστή παρουσία του δολώματός μας θα παίξει καθοριστική σημασία στο να καταφέρουμε να ξεγελάσουμε τις τσιπούρες. Ο δεύτερος λόγος επιλογής αυτών των καλαμιών είναι η παραβολική δράση τους, που αποσβήνει τα κεφάλια που προκαλούν τα μεγάλα άτομα του είδους. Μεγάλη όμως σημασία θα δώσουμε και στους μηχανισμούς που θα εξοπλίσουμε τα καλάμια μας. Θα επιλέξουμε μεγάλους μηχανισμούς, με φαρδιές μπομπίνες τύπου surf casting που μας χαρίζουν περισσότερα μέτρα στο πέταγμα, εφοδιασμένους με σύστημα φρένων που διαθέτει μικρομετρικές ρυθμίσεις, έτσι ώστε να αποφεύγονται τα λάθη κατά την ώρα της μάχης. Μηχανισμούς με σχετικά αργή ταχύτητα περιστροφής (από 4,0:1 έως 4,5:1), αφού κατά την ανάκτηση αυτό είναι που χρειαζόμαστε: αργή και όχι γρήγορη ταχύτητα.

Οι πετονιές που θα εφοδιάσουμε τους μηχανισμούς θα έχουν διάμετρο από 0,30 έως 0,33 mm, με τη χρήση shock leader κατά προτίμηση τύπου (tapered). Εγώ προσωπικά για το συγκεκριμένο ψάρεμα χρησιμοποιώ πετονιές με μεγάλη περιεκτικότητα σε σιλικόνη, στις διαμέτρους που προανέφερα. Αυτές οι πετονιές είναι αρκετά ανθεκτικές και μας προσφέρουν βασικά πλεονεκτήματα: Δεν μπερδεύονται, έχουν πολύ μαλακή υφή με αποτέλεσμα να ξετυλίγονται με μεγαλύτερη ευκολία από το μηχανισμό και το πιο βασικό διαθέτουν μεγάλη ελαστικότητα. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό είναι πολύ σημαντικό για το ψάρεμα που θέλουμε να κάνουμε, αφού μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε και παράμαλλα μικρών διαμέτρων.

Η αρματωσιά που θα χρησιμοποιήσουμε είναι η κλασική συρόμενη με sussy, μια αρματωσιά που όσα χρόνια κι αν περάσουν παραμένει αξία σταθερή στο ψάρεμα της τσιπούρας. Για να μπορέσουμε να νικήσουμε την καχυποψία της, και με το δεδομένο ότι ψαρεύουμε μέρα, θα πρέπει τα παράμαλλά μας να έχουν μεγάλο μήκος: Ξεκινώντας από ένα έως και τα δύο μέτρα, ενώ λόγω του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιήσουμε μας παρέχεται η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε παράμαλλα μικρής διαμέτρου, από 0.24 mm έως και 0.26 mm.

 

Αγκίστρια με αξιώσεις...

Ο συνδυασμός των οστέινων πλακών του στόματος της τσιπούρας με τους πολύ δυνατούς μύες των σαγονιών της, της δίνει τη δυνατότητα να μπορεί να συνθλίβει ακόμη και τα πιο σκληρά όστρακα. Όπως καταλαβαίνετε, ένα αγκίστρι επιλεγμένο στην τύχη δεν είναι ικανό να τρυπήσει αυτό το βαριά «οπλισμένο» στόμα. Τα βασικά χαρακτηριστικά των αγκιστριών για το ψάρεμα της τσιπούρας είναι δυο: το μεγάλο άνοιγμα και το πολύ αιχμηρό και ταυτόχρονα ανθεκτικό αρπάδι. Τέτοια χαρακτηριστικά διαθέτουν τα αγκίστρια τύπου Chinu, το μεγάλο άνοιγμα των οποίων εξυπηρετεί στη δόλωση μεγάλων σκουληκιών, δίνοντας συγχρόνως τη δυνατότητα στο αγκίστρι να καρφωθεί στα μεγάλα χείλια ή στο πλαϊνό σημείο του στόματος της τσιπούρας, αφού το να καρφωθεί ανάμεσα στα δόντια της είναι αδύνατον. Τα λεγόμενα «τσιπουράγκιστρα» είναι αγκίστρια κατασκευασμένα από υλικό high carbon, διαθέτουν εξαιρετικά μεγάλη αντοχή για να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις μεγάλες πιέσεις που δέχονται κατά τη μάχη και να μην ανοίγουν. Η επιλογή του αγκιστριού θα πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή.

 

Το ψάρεμα της τσιπούρας δεν είναι εύκολο και το πιο δύσκολο είναι να βρεις τα ψάρια, ιδίως τα άγρια ψάρια. Μπορεί αυτό να μην είναι εύκολη δουλειά αλλά στο ψάξιμο για τσιπούρες και με το συγκεκριμένο στήσιμο μπορούμε να πιάσουμε και αρκετά άλλα θηράματα, όπως μουρμούρες και μυλοκόπια. Καλό χειμώνα και καλά ψαρέματα.

 

 

ΛΕΖΑΝΤΕΣ

1- Ακόμη και τις πολύ κρύες ημέρες του χειμώνα θα πιάσουμε ψάρια μεγάλου μεγέθους.

2- Ένα ολόκληρο μονοδόλι είναι ένα αξεπέραστο δόλωμα για τις τσιπούρες.

3- Ο Γιάννης δεν μπορεί να κρύψει τη χαρά του κρατώντας ένα τέτοιο ψάρι.

4- Τέτοιοι βυθοί είναι ιδανικοί για το ψάρεμα της τσιπούρας.

5- Ένα τέτοιο ψάρι ισοδυναμεί με μια ολόκληρη ψαριά!

6-  Ήσυχες, μεγάλες και απόμακρες παραλίες είναι τα μέρη που θα τις αναζητήσουμε. 

7-  Μια πραγματική βασίλισσα.

10-  Οι τσιπούρες το χειμώνα βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από την ακτή.

11- Το σωστό αγκίστρι θα μας αποφέρει σίγουρα αποτελέσματα