"Το μαναβιλίκι θέλει χρόνο. Και εξοπλισμό. Βγάζει στην αποτυχία σε όλους τους τομείς της ζωής, προσωπική ,οικογενειακή, επαγγελματική. Οι μόνοι κερδισμένοι είναι οι έμποροι του εξοπλισμού και οι βενζινάδες. Στο τέλος μοναξιά και γερασμένη φάτσα. Α ναι και ΓΩ ΤΟΤΕ τα ψάρια, τα βάθη ... Αν το μεγάλο σύνολο των ψαροντουφεκάδων περνάει δίπλα από τη μαγεία του σπόρ το συναφή τους είναι χίλια μίλια μακριά, εντελώς χαμένοι. Εκτός από τους άχρηστους που το κάνουν για να ζήσουν, υπάρχουν και δημόσιοι υπάλληλοι μεταξύ τους και οικονομημένοι, που είναι πιο άρρωστοι πνευματικά παρότι άνετοι. Ούτε καν το ελαφρυντικό της φτώχειας και της ανάγκης δεν έχουν απέναντι στην τρομερή κατηγορία του σφετερισμού. Σε αυτούς κατατάσσονται και οι ταβερνιάρηδες, μανάβηδες προς κατανάλωση στο μαγαζί. Ούτε για καφέ μαζί τους γιατί κολλάει το μικρόβιό τους και θέλουν απόσταση. Γεμάτοι αυταπάτες και κομπορρημοσύνη κάνουν βαρετή κάθε κουβέντα. Στο νερό δεν τους κάνουμε τη χάρη, μακριά και περιφρόνηση. Τέλος, κάποιοι πριν τρελαθούν τελείως γίνονται είρωνες. Προσωπικά τους συμπαθώ και τους λυπάμαι".   

                                          (Νικήτας, από ένα φόρουμ για ψαροντούφεκο)

 

Αφορμώμενος από τα συμβάντα στο νησί μας (όσον αφορά το ψάρεμα και το κυνήγι) το τελευταίο δίμηνο, ένα άρθρο για το ίδιο θέμα στην Ελλάδα, αλλά και από την συζήτηση-απάντηση που έδωσε ένας φίλος, ο Νικήτας, σε ένα φόρουμ (την οπαία και παρέθεσα αυτούσια παραπάνω) ήθελα να θίξω από τη δική μου οπτική γωνία, αυτό το θέμα.

Σίγουρα η πρόθεσή μου δεν είναι να μαλώσω ή να την πω σε κανένα, αλλά να βοηθήσω να καταλάβουμε, να επιμορφωθούμε ίσως και να συμμορφωθούμε με τους άγραφους κανόνες της φύσης. Θα κάνω μια απλή αναφορά σ’ όλους τους τρόπους παρανομίας στη θάλασσα και θα εστιάσω πιο πολύ στα δικά μας (ψαροντούφεκο). Πιο πολύ θα ήθελα να κάνουμε όλοι αυτοκριτική γιατί κατά τη γνώμη μου είναι ο μόνος τρόπος να σώσουμε, όχι για εμάς αλλά και για τις επόμενες γενιές, τα ιχθυοαποθέματα.

Στις αρχές της δραστηριότητας αυτής, στη χώρα μας δεν υπήρχε φυσικά καμία νομοθεσία για τα μεγέθη και τις ποσότητες ούτε απαγόρευση να πωλούνται ψάρια από ερασιτέχνες. Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος που οι σύγχρονοι ψαράδες παρανομούν. Το χρήμα βέβαια. Ξέφραγο αμπέλι λοιπόν οι θάλασσες μας στα πρώτα  χρόνια και τα ντοκουμέντα της εποχής το αποδεικνύουν: οι πρώτοι θρύλοι έπιαναν όσα ψάρια περισσότερα μπορούσαν. Αν στην Ελλάδα της παρανομίας όπως συνηθίσαμε πλέον να λέμε, θεσπίστηκαν οι πρώτοι κανόνες λειτουργίας της υποβρύχιας αλιείας στα τέλη του 1970, στην Κύπρο αυτό άρχισε να εφαρμόζεται τα τελευταία 15 χρόνια (επιτέλους απαγορεύτηκε η αλιεία με αυτόνομη κατάδυση). Ας κάνουμε όμως μια εξερεύνηση στα παράνομα μονοπάτια. Δέστε τις ζώνες σας και σκεφτείτε αν υπήρξατε κάποτε και σεις outlaw, αν είστε ακόμη ή αν έχετε τη συνείδηση σας ήσυχη αφού περπατάτε όσο γίνεται στα πλαίσια του νόμου όπως την έχει πχ. ένας ποδηλάτης (γιατί στο κάτω κάτω για χόμπυ μιλάμε έτσι δεν είναι;). Θα ξεκινήσω από τα πιο δυνατά σε καταστροφές και θα πάω στα πιο λάιτ!

 

Αργιλές

Μια άκρως καταστροφική δραστηριότητα που ευτυχώς στην Κύπρο από όσα γνωρίζουμε (μη σας βάζω ιδέες), δεν χρησιμοποιείται συστηματικά ίσως και καθόλου. Είναι δουλεία των ξακουστών κατά τα άλλα δυτών- σφουγγαράδων της Καλύμνου, αφού αποψίλωσαν τα περίφημα σφουγγάρια ευθύνονται για κυριολεκτικές αποψιλώσεις  ψαριών και κάθε είδους ζωής από υφάλους ανεξάρτητα από βάθος. Σκεφτείτε τι μπορεί να κάνουν αυτοί οι άριστοι γνώστες της κατάδυσης στα 40-50-60 μέτρα με ένα ψαροτούφεκο στο χέρι και το “μαρκούτσι” στο στόμα να παρέχει όσον αέρα θέλουν, για όση ώρα θέλουν, σε συνδυασμό με την τέλεια γνώση του ελληνικού βυθού μεταφερμένη από γενιά σε γενιά! … Ευτυχώς, υπάρχουν εποχές που το σφουγγάρι συμφέρει περισσότερο και γλυτώνουν μερικοί ροφοί…

 

Νύχτα με μπουκάλα

Στα δικά μας τώρα...Έχει γίνει πλέον το εθνικό μας σπορ. Ίσως σε μερικά χρόνια να ζητήσουμε να γίνει και Ολυμπιακό άθλημα... Δυστυχώς αν και δεν κατηγορώ το τμήμα αλιείας, αδυνατεί να ελέγξει αυτή την κατάσταση. Από τη μια η κρίση, που δεν αφήνει περιθώριο για υπερωρίες και επιπλέον προσλήψεις και από την άλλη η δυσκολία στην επ’ αυτοφώρου σύλληψη του νυχτομπούκαλου, έδωσαν πρόσφορο έδαφος να οργιάσει αυτή η κρεατοσυλλογή. Όλα για τις κοιμισμένες συναγρίδες στο μεσοπέλαγο κεφάλι, που είναι και τα ψάρια –φετίχ των πιστών της «τεχνικής». Το κύριο φετίχ βέβαια παραμένει το ευρώ μια και δεν υπάρχει καμία ευχαρίστηση στο να βουτάς με μπουκάλες μέσα στα μαύρα σκοτάδια και τα ρέματα, με τη δέσμη του προβολέα και τη νόσο να καραδοκεί σε κάθε πεδιλιά. Σίγουρα δεν είναι κάτι εύκολο να επιχειρείς τέτοια κατάδυση, αλλά τίποτε ηρωικό δεν υπάρχει στο να καρφώνεις κοιμισμένα πανέμορφα ψάρια μόνο και μόνο για να σπρώξεις το «εμπόρευμα» σε καλή τιμή, στην ταβέρνα για την ευχαρίστηση του ερχόμενου πελάτη…  Πολλοί από την παλιά γενιά έχουν ήδη χτυπηθεί από τη νόσο, αλλά δυστυχώς έρχεται καινούργιο κύμα με φρέσκους Κασάπηδες.

 

Ζωσίματα- Γυροβολιά

Ο δαιμόνιος ψαράς του παρελθόντος (περιοχές Αμμοχώστου κυρίως) σκέφτηκε και αυτό: Αν και δεν έχει σχέση άμεση με το άθλημά μας, εντούτοις αφού εκτελείται με μάσκα και πέδιλα θα το αναφέρουμε. Μαλάγρωμα ενός μικρού κολπίσκου ή περιοχής για αρκετές μέρες. Στην συνέχεια δύο τρία άτομα συνήθως, κυκλώνουν τα ψάρια με μισινόδυχτο (έτσι για να μην ξεφύγει και ο μικρότερος σκάρος) και με πολύ καλές τεχνικές πεδιλιάς - παφλασμού σε στυλ φάλαινας, κατατρομάζουν τα ψάρια που έχουν μόνη διέξοδο το όμορφο δυχτάκι! Κάποιοι ανομολόγητα ηλίθιοι εκτός/αντί για μαλάγρα, χλωρινιάζουνε όλες τις τρύπες ρηχά για να μην μείνει ούτε ένα χταπόδι στην περιοχή και πιο βαθιά για να πεταχτούν όλα τα μαύρα ψάρια έξω και να μπουν στο δίχτυ που έχει ήδη στρωθεί γύρω γύρω στην ξέρα .Τι σου ’ναι αυτός ο άνθρωπος…

Τα ζωσίματα ξεπάτωσαν στο πρόσφατο παρελθόν μεγάλες περιοχές από άσπρα ψάρια (σαργούς, τσιπούρες, λαβράκια, κέφαλους, σάλπες, κουρκούνες, σκάρους). Σήμερα το δίχτυ έχει πλέον νομοθετηθεί μέσα από παραθυράκια για τον ερασιτέχνη, ο οποίος βαπτίστηκε με παπά το τμήμα αλιείας και νονό κάποιους βουλευτάδες επαγγελματικής αλιείας Γ με δυχτάκι στον ώμο. Φυσικά με κάλυψη κάποιων νόμιμων, αρκετοί παράνομοι σκορπούν την καταστροφή από άκρη σε άκρη της Κύπρου. Κλασσικό παράδειγμα η σύλληψη και καταγγελία κάποιων στον Πωμό, οι οποίοι έπιασαν με γυροβολιά 90 κιλά κουρκούνες. Όλα αυτά πάντοτε εις βάρος του σωστού επαγγελματία ψαρά και του σωστού ερασιτέχνη.

 

Μπουκάλα

Εδώ το θέμα επιδέχεται τεράστιας συζήτησης και όπως πάντα είμαστε έτη φωτός πίσω από χώρες όπως η Αμερική σε θέματα περιβαλλοντικής παιδείας και θα εξηγήσω αμέσως: Μιλώντας για ερασιτεχνικό επίπεδο, ο μέσος αυτοδύτης που παρανομεί βουτώντας 20-30 μέτρα για 20 λεπτά, άρα λόγω περιορισμένου χρόνου μιας αυτόνομης κατάδυσης, συνήθως πιάνει ένα δυο ψάρια για το τραπέζι του, πολύ λιγότερα από τον μέσο ελεύθερο που έχει πολύ χρόνο στη διάθεσή του. Οπότε ίσως να συμφωνείτε και σεις ότι σε σχέση με έναν καλό ελεύθερο δύτη που έχει όλες τις ώρες της μέρας να ψαρεύει, είναι σε μειονεκτική θέση. Έτσι δεν είναι; Ελάτε, είπαμε να πούμε αλήθειες σήμερα. Κυκλοφορούν ψαριές από ελευθεράκιδες και στο διαδίκτυο, πολύ πάνω των 5 κιλών έτσι δεν είναι;  Θεωρώντας δε, ότι ο στόχος της νομοθεσίας αλλά και της ηθικής μας είναι η διατήρηση των ιχθυοαποθεμάτων, το ποιος κάνει περισσότερη ζημιά επιδέχεται τεράστιας συζήτησης. Επανέρχομαι εδώ στο θέμα με τις Η.Π.Α. Μάλιστα, το μοντέλο εκεί «ναι στο ψαροτούφεκο με αυτόνομη αλλά με πολύ αυστηρότητα στην τήρηση της ποσότητας» να λειτουργεί πολύ καλά, ο προβληματισμός μας μεγαλώνει. Έχουμε την παιδεία να γίνει και αυτό εδώ; Σίγουρα όχι προς το παρόν. Για μένα το πρόβλημα έχει να κάνει πρώτα απ’ όλα με τον έλεγχο της ποσότητας. Αν υπήρχε ένα τέλειο, όσο γίνεται σύστημα ελέγχου και τιμωρίας ανάλογα, τότε θα ερχόταν και η ανάλογη παιδεία με τα χρόνια. Οι επαγγελματίες προτιμούν ξεκάθαρα να βουτάνε νύχτα με μπουκάλες. Ωστόσο, ένας καλός δύτης μπορεί εύκολα σε μια βαθιά κατάδυση, σε κομμάτια σχετικά απείραχτα, όπως σε βάθη κάτω από 50 μέτρων να πάρει πολλούς  χαζούς ροφούς, στήρες και σφυρίδες,  σε λίγα λεπτά.  Τα συμπεράσματα δικά σας.

 

Βραδινό

Με αναπνευστήρα και φακό ή στεγανοποιημένο προβολέα και λάστιχο αυτοκινήτου με μπαταρία, για τους προχωρημένους! Βέβαια, ακόμη και αυτή η κρεατοσυλλογή μπορεί να κάνει μεγάλες ζημιές αν πέσει σε καμιά συγκέντρωση άσπρων ψαριών στα ρηχά. Αν και συνήθως το κάνουν κάποιοι γραφικοί ηλικιωμένοι που ουδεμία καταστροφή επιφέρουν με δυο ψαράκια και ένα χταπόδι που πιάνουν. Μια μέθοδος πέρα ως πέρα ανήθικη, αντιαθλητική και ανιαρή.  Το καλό είναι ότι η δέσμη του προβολέα στα ρηχά φαίνεται αρκετά και όλο και κάποιος επαγγελματίας ή ερασιτέχνης καλαμάς θα τη δει και θα φωνάξει το Τμήμα Αλιείας. Δυστυχώς και πάλι αυτά που διαβάζουμε από ιστορίες φίλων, που έχουν καταγγείλει στο τμήμα, είναι ότι ελάχιστες φορές μετέβησαν στην περιοχή για να ελέγξουν. Οι αρμόδιοι του Τμήματος προφασίζονταν είτε ότι μέχρι να φτάσουν ο παράνομος θα έχει φύγει, είτε ότι θα πάνε και δεν πάνε ποτέ. Δεν λέω όμως, όταν είναι σε περιπολία αν τσακώσουν κάποιον δεν τη γλυτώνει.

 

 Μικρά μεγέθη υπεραλιεία και μαναβική

Τα βράζω όλα αυτά στο ίδιο καζάνι. Ο νόμος είναι πολύ ξεκάθαρος και συμφωνώ απόλυτα. Τα 5 κιλά ψάρι είναι υπέρ αρκετά, γιατί αν πηγαίνουμε κάθε βδομάδα ή ακόμη και δύο φορές τη βδομάδα και καταφέρνουμε 5 κιλά ψάρια κάθε φορά, τότε ταΐζουμε όλη την οικογένεια γείτονες και φίλους...

Εξαίρεση προς τα πάνω βάσει νομοθεσίας είναι να τύχει να πιαστεί ένα μεγάλο ψάρι, πάνω από πέντε κιλά. Εδώ υπάρχει μια ασάφεια διατύπωσης που επιφέρει δύο εξηγήσεις: ένα πέντε κιλά και ένα μεγάλο ή πέντε κιλά ή ένα μεγάλο; Ότι σας φωτίσει ο Ποσειδώνας… Τώρα σε ότι αφορά τον φίλο μας τον ροφό τι να πεις. Η νομοθεσία λέει ένα ψάρι τη μέρα. Ποιος θα δείξει εγκράτεια αν έχει καιρό να πάρει ψάρι και εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα γέμισαν οι τρύπες ροφούς; Η χειρότερη φάρα όμως εκτός των άσχετων που κτυπάνε ότι να ναι, μισόκιλους ή κιλίσιους ορφούς για να φάνε τα μωρά τους και καλά, είναι οι μανάβηδες που κτυπάνε μικρά μαύρα αλύπητα, γιατί πιάνουν τιμή στις ταβέρνες.

Οι συνεχείς κηδείες από «επαγγελματίες» των δεκαετιών ’90, ’00 και μέχρι σήμερα, είναι από τις σοβαρότερες αιτίες για την απομάκρυνση και μείωση των μαύρων ψαριών από τα ρηχά και τη σημερινή κατάσταση του νησιού.

Το πούλημα των ψαριών μπορεί να ξεκινήσει από κάτι που για τους περισσότερους δεν είναι κατακριτέο. Παραδείγματος χάριν, διακοπές στο Καστελόριζο με το κορίτσι ή την παρέα μας  και δόσιμο των έξτρα ψαριών στην ταβέρνα για τα ψηστικά ή για ανταλλαγή με αστακομακαρονάδα.  Μπορεί όμως όλο αυτό να γλυκάνει κάποιους και να καταλήξει σε ασύστολη μαναβική με συμμορίες ολόκληρες, βαρκάρηδες, συνεχή υπεραλίευση μικρών ειδών, ψάρεμα σε πάρκα και απαγορευμένες ζώνες, όλα για το  μεροκάματο. Να φανταστείτε υπάρχουν άτομα που κατάντησαν να μην τρώνε ψάρια για να τα πουλήσουν όλα. Φυσικά εδώ μπορώ να παραδεχθώ ό,τι οι ταβερνιάρηδες έχουν τρομάξει με τους ελέγχους του Τμήματος αλιείας και δύσκολα θα πάρουν ψάρια από ερασιτέχνη, που δεν τον ξέρουν. Μόνο με παραγγελίες και συγκεκριμένα άτομα γίνεται η δουλειά. Φυσικά το καλοκαίρι αυξάνεται η ζήτηση, όποτε αυξάνεται και η παρανομία. Εδώ ήθελα να προσθέσω και τον κάθε ένα από αυτούς που περιμένουν να σπάσουν τα κλουβιά για να αμοληθούν τα κοτόπουλα-λαβράκια και τσιπούρες. Όλο αυτό για να πάνε να γεμίσουν την κάσια του αυτοκινήτου και μετά ή να τα μοιράσουν ή να τα πουλήσουν 3 ευρώ το κιλό! Έλεος.

Να μου επιτρέψετε και μια χαλαρωτική παρένθεση εδώ φίλοι κυνηγοί, να αστειευτούμε λίγο. Ειλικρινά έχω λιώσει από το γέλιο που με το που έπεσαν τόσες πολλές τζιήκλες στην Κύπρο, όλες οι συζητήσεις στα φόρουμ και στα φατσοβιβλία άλλαξαν από κλάμα του έν εσιει τίποτε σε διαπληκτισμούς, καυγάδες και βρισιές για το ποιος έπαιξε τις παραπάνω (γιατί λες ότι έπαιξες 133 αφού εγώ μετρώ στη φωτογραφία 105) κτλ. Αφού μερικοί πρέπει να έδωκαν και ραντεβού να πήγαν για διαγωνισμό την ίδια μέρα και όποιος παίξει τις παραπάνω να αποδείξει ότι είναι ο καλύτερος... Σίγουρα δεν νομίζω να είναι αυτός ο πολιτισμός μας, αλλά η ίσσια μας δύσκολα θα βρεθεί!

Κατέβα το Μάη στο γυαλό....

να φας του σκάρου το σκατό έλεγαν οι γηραιότεροι. Τώρα λέμε κατέβα το Μάη στο γυαλό να φας... ένα περιποιημένο πρόστιμο.  

Τώρα τι να πούμε για αυτή την απαγόρευση; Τα συνηθισμένα; Ότι αν ίσχυε για όλους θα είμασταν οκ; Δε χρειάζεται, το αφήνω στην κρίση σας αν και πολύ στιβαρές πηγές με πληροφορούν ότι θα τον πάρουμε πίσω τον Μάιο.

Κάπου εδώ τελείωσε η βόλτα μας στον καθόλου όμορφο κόσμο του παράνομου ψαροντούφεκου. Ελπίζω ο στόχος μου, που σε καμία περίπτωση δεν ήταν να κρίνω κανέναν, να έχει επιτευχθεί. Δηλαδή, σας έχω κεντρίσει το ενδιαφέρον στο να σκεφτείτε τι θα γίνει σε 10 ή 20 χρόνια με τις θάλασσες μας; Αν θέλετε το πιστεύετε. Μόνο εάν σκεφτεί και πράξει ο καθένας μας ξεχωριστά, προς το συμφέρον της θάλασσας, θα υπάρξει σωτηρία πραγματική.  Ας μην ξεχνάμε ότι το σπορ μας, μας βοηθάει να ξεφύγουμε από την πραγματικότητα και να μπούμε σε έναν άλλο κόσμο. Στον κόσμο που άλλοι μόνο στα όνειρα τους βλέπουν. Ας μην τον καταστρέφουμε...