Το λιονταρόψαρο έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε ένα από τα πιο δημοφιλή αλιεύματα στις κυπριακές θάλασσες. Η πληθώρα του, σε διάφορα βάθη αλλά κυρίως κάτω από τα 10 μέτρα, το έχει καταστήσει εύκολο στόχο για τους ψαροντουφεκάδες και όσους ασχολούνται με την παράκτια αλιεία. Όμως, πίσω από την εντυπωσιακή του εμφάνιση, κρύβεται ένας ιδιαίτερα επικίνδυνος «εισβολέας».

Πρόσφατα, ένας συνεργάτης μας ψαροντουφεκάς λίγο έλειψε να ζήσει μια πολύ επικίνδυνη εμπειρία. Σε κατάδυση στα 40 μέτρα, ενώ προσπαθούσε να ξεβραχώσει ένα ψάρι από τρύπα, βρέθηκε πρόσωπο με πρόσωπο με δύο λιονταρόψαρα (Pterois volitans). Μπορεί τα ψάρια αυτά να μην επιτίθενται, όμως το παραμικρό άγγιγμα των αγκαθιών τους αρκεί για να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό.


Προέλευση και χαρακτηριστικά

Το λιονταρόψαρο είναι ξενικό είδος που πέρασε από τη Διώρυγα του Σουέζ και εγκαταστάθηκε στη Μεσόγειο. Ζει σε βάθη από 2 έως 55 μέτρα, κυρίως σε ζεστά νερά, και φτάνει τα 30–35 εκ. Το χαρακτηριστικό του είναι οι εντυπωσιακές ακτίνες: 13 στην πλάτη και 3 στο πίσω μέρος, όλες γεμάτες δηλητήριο.

Τεχνικές αλίευσης

Το λιονταρόψαρο είναι από τα πιο «εύκολα» θηράματα λόγω της ακίνητης συμπεριφοράς του, αλλά η δυσκολία είναι στη διαχείριση μετά το χτύπημα:

Με ψαροντούφεκο: Το πλησιάζουμε αργά, αποφεύγοντας έντονες κινήσεις. Χρειάζεται καθαρό, καίριο χτύπημα στο κεφάλι ή στο σώμα ώστε να μην χρειαστεί δεύτερη βολή. Απαραίτητο είναι να μην το αγγίζουμε με γυμνά χέρια.

Με καμάκι Χαβάης: Ιδανικό για ρηχά νερά και σπηλιές. Με το καμάκι καρφώνουμε από ασφαλή απόσταση, πάντα στοχεύοντας να το ακινητοποιήσουμε αμέσως.


Ασφαλής συλλογή: Μετά τη βολή, το ψάρι πρέπει να οδηγείται κατευθείαν σε δίχτυ ψαρέματος ή ειδική σακούλα συλλογής (fish keeper net), ώστε να αποφύγουμε επαφή με τα αγκάθια. Η χρήση γαντιών από νεοπρένιο ή Kevlar είναι σχεδόν υποχρεωτική.


Διαχείριση στην ξηρά

Το ψάρι τοποθετείται σε πάγο ή ψυγείο θαλάσσης χωρίς να αφαιρεθούν οι ακτίνες.

Το καθάρισμα γίνεται με γάντια, σε ξύλο κοπής, χρησιμοποιώντας τσιμπίδα ή ψαλίδι κουζίνας για να κόψουμε πρώτα όλα τα αγκάθια.

Αφού αφαιρεθούν οι επικίνδυνες ακτίνες, το φιλετάρισμα γίνεται όπως σε κάθε λευκόψαρο.


Κίνδυνοι και αντιμετώπιση

Το δηλητήριο του λιονταρόψαρου προκαλεί έντονο πόνο, ναυτία και δυσκολία στην αναπνοή. Σε περίπτωση τσιμπήματος:

Εφαρμόζουμε θερμότητα (ζεστό νερό ή κομπρέσες 30–60 λεπτά) για να αδρανοποιηθεί η τοξίνη.

Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια, ειδικά αν τα συμπτώματα είναι έντονα.


Από τον κίνδυνο στο πιάτο

Παρά την επικινδυνότητά του, το λιονταρόψαρο είναι εξαιρετικά γευστικό. Το κρέας του είναι λευκό και τρυφερό, ιδανικό για σχάρα, τηγάνι ή ακόμη και σούπα. Στην Καραϊβική ήδη προωθείται ως «νέο ψάρι της αγοράς», ενώ και στη Μεσόγειο η κατανάλωσή του συμβάλλει στον έλεγχο του πληθυσμού του.


Το λιονταρόψαρο είναι ταυτόχρονα απειλή και ευκαιρία. Για τον ψαροντουφεκά απαιτεί μέγιστη προσοχή στις τεχνικές αλίευσης και διαχείρισης, ενώ για τον μάγειρα αποτελεί γαστρονομικό θησαυρό. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η συστηματική του αλίευση προστατεύει το θαλάσσιο οικοσύστημα της Κύπρου.


Του Πανίκου Κυριάκου