Τις περισσότερες φορές όταν κάποιος σκέφτεται να ασχοληθεί με την θάλασσα και να αγοράσει σκάφος οκτώ στις δέκα περιπτώσεις θα ακούσεις την ίδια κουβέντα. Γυρεύω ένα σκάφος μεταχειρισμένο για αρχή, καλό και φθηνό. Τρεις ορολογίες που στην διάλεκτο της θάλασσας και για κάποιον που καταλάβει 5-6 πράγματα αμέσως αντιλαμβάνεται ότι οι όροι αυτοί είναι αντιστρόφως αντίθετοι και συγκρουόμενοι τις περισσότερες φορές. Ο λόγος είναι απλός, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες σκαφών στην Κύπρο όταν πρόκειται να πουλήσουν ένα μεταχειρισμένο δεν θέλουν απλά να πουλήσουν το σκάφος σε μια καλή τιμή αλλά αν είναι δυνατό να βγάλουν και από πάνω.

Σημαντικό κριτήριο για κάποιον ο οποίος αγοράζει για πρώτη φορά σκάφος είναι ως συνήθως η Τιμή, η ιπποδύναμη της μηχανής και πιθανό το γεγονός ότι έχει και καλαμοθήκες! Αρκετοί όμως μετά την αγορά ένός σκάφους διαπιστώνουν εκ των υστέρων αρκετά πράγματα τα οποία θα τους κοστίσουν ακριβά και αρκετές φορές η αρχική τιμή αγοράς του σκάφους θα διπλασιαστεί στο τέλος.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Για να αγοράσει κάποιος ένα σκάφος πρέπει να σιγουρευτεί πρώτα για 2 βασικά πράγματα. Πρώτο, ότι το σκάφος και η εν λόγω μηχανή είναι γραμμένα στο τμήμα εμπορικής ναυτιλίας με αριθμό LL και ότι το πιστοποιητικό εγγραφής αναγράφει τον αριθμό της βάρκας και τον αριθμό της μηχανής. Αν η βάρκα πωλείται μαζί με τρόλεϊ πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι και το τρόλεϊ χρειάζεται να είναι εγγεγραμμένο. Η νομοθεσία αναφέρει ότι όλα τα τρόλεϊ χρειάζονται εγγραφή. Για τρόλεϊ που μεταφέρουν μικτό φορτίο μέχρι 750 κιλά δεν χρειάζονται φρένα , ενώ για πέραν των 750 κιλών χρειάζεται φρένα.

Ας πάμε όμως πίσω στο σκάφος. Τι πρέπει να προσέξουμε όταν πρέπει να αγοράσουμε ένα μεταχειρισμένο σκάφος. Καταρχήν πρέπει να είμαστε περίπου 70%-80% σίγουροι ότι το σκάφος το οποίο σκοπεύουμε να αγοράσουμε θα μας εξυπηρετεί στον σκοπό που το θέλουμε. Αν για παράδειγμα ένας υποψήφιος αγοραστείς θέλει ένα σκάφος για να πηγαίνει στα χταπόδια και πάει και αγοράσει ένα μεταχειρισμένο 6.50 μέτρα καμπινάτο με δύο εκατοστάρες μηχανές τότε θα το παρομοιάζαμε πολύ απλά ότι ο συγκεκριμένος αγόρασε ένα άρμα μάχης για να πάει να κυνηγήσει σπουργίτια. Το ίδιο θα ίσχυε και στην περίπτωση κάποιου που αγοράζει ένα σκάφος τέσσερα μέτρα με μηχανή 30 άλογα και θέλει να πηγαίνει 15 ναυτικά μίλια για να ψαρεύει τόνους, Στην προκειμένη περίπτωση πάει στον πόλεμο με το τόξο. Οι ανάγκες του κάθε ανθρώπου είναι διαφορετικές. Άλλοι ίσως το θέλουν μόνο για  ψάρεμα συρτή, άλλοι για καθετί και ψαροντούφεκο , άλλοι για να παίρνουν περίπατο την οικογένεια και για κανένα ψάρεμα και πάει λέγοντας. Βασικό κριτήριο στην αγορά του σκάφους πέραν από την χρήση του είναι ο χώρος που θα το σταθμεύουμε και ο τρόπος που θα το ρυμουλκούμε εάν δεν το έχουμε ελλιμενισμένο. Η έλλειψη ραμπών και η έλλειψη μαρίνων δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο το έργο των ιδιοκτητών σκαφών, έτσι ο καθένας θα λογαριάσει είτε τα κόστα ελλιμενισμού είτε τα μέσα ρυμούλκησης πριν αγοράσει ένα σκάφος.

Περνάμε τώρα στην κατάσταση της βάρκας. Εάν το σκάφος είναι πολυεστερικό τότε πρέπει να ελέγξουμε την κατάσταση της γάστρας και να βεβαιωθούμε ότι δεν φέρει οποιαδήποτε σοβαρή ζημιά. Επίσης να ελέγξουμε τα στεγανά σημεία του σκάφους, εάν υπάρχουν ότι δεν βάζουν νερά όταν δεν είναι τοποθετημένος  ο τάππος. Η επιφάνεια του fiber class δεν πρέπει να έχει φυσαλίδες και ρωγμές.  Εάν το σκάφος είναι φουσκωτό πρέπει να ελέγξουμε την ποιότητα κατασκευής των μπαλονιών και την κατάσταση τους. Τα πιο διαδεδομένα υλικά κατασκευής μπαλονιών είναι το PVC και το Hypalon σε διάφορες πυκνότητες ανά τετραγωνική ίντσα.  Μετά θα ελέγξουμε τα ηλεκτρικά και να βεβαιωθούμε ότι είναι σε καλή κατάσταση χωρίς λιωσίματα και ότι λειτουργούν όλα κανονικά. Μετά από αυτούς τους πρώτους ελέγχους θα δούμε τι άλλο προσφέρεται μαζί με το σκάφος. Εξοπλισμός επιθεώρησης (σωσίβια-κουπιά-άγκυρα-ασύρματος-κουτί πρώτων βοηθειών-κ.τ.λ), αψίδα, βυθόμετρο, gps, καλαμοθήκες, κ.τ.λ.  Μετά θα προχωρήσουμε σε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα την μηχανή. Η μηχανή μπορούμε να πούμε ότι είναι όλα τα λεφτά σε ένα σκάφος γιατί πολλές φορές η αγοραστική της αξίας υπερβαίνει την αξία του σκάφους. Εάν για παράδειγμα αγοράσατε ένα σκάφος €10 000 ευρώ σε άριστη κατάσταση αλλά η μηχανή είναι άχρηστη τότε πολύ πιθανό να σας κοστίσει τα διπλάσια για να κάνετε την δουλειά σας. Άρα η μηχανή είναι αναγκαίο και σημαντικό να πάει σε κάποιο μηχανικό και να ελεγχθεί εξονυχιστικά. Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μία δίχρονης από μία τετράχρονη τα εξηγήσαμε πολλές φορές αλλά αν κάποιος δεν τα γνωρίζει μπορεί να ανατρέξει σε παλαιότερα τεύχη ή να ρωτήσει και τον μηχανικό του για να του εξηγήσει. Τώρα ας πούμε ότι τόσο η βάρκα μετά από τον έλεγχο που της έχουμε κάνει όσο και η μηχανή είναι σε καλή κατάσταση, έφτασε η ώρα να την δούμε και στο νερό. Είναι μια καλή ευκαιρία να ελέγξουμε και την λειτουργία του τρόλεϊ εάν υπάρχει. Θα πρέπει να προσέξουμε εάν έχει φρένα ότι δουλεύουν κανονικά. Να ελέγξουμε τα ρουλεμάν ότι δεν είναι διαβρωμένα και καταστραμμένα, να ελέγξουμε τα ράουλα ότι δεν είναι σπασμένα και έχουν κόπωση από τον ήλιο, να ελέγξουμε ότι τα ηλεκτρικά λειτουργούν και ο εργάτης είναι μαζί με τον ιμάντα σε καλή κατάσταση.  Η βόλτα στο νερό θα μας δείξει την πλεύση του σκάφους, την κατάσταση της μηχανής(θόρυβο-εξάτμιση-οικονομία-συμπεριφορά) και θα δούμε εάν τελικά το σκάφος ικανοποιεί τις ανάγκες μας ή όχι.

Εάν ναι τότε δεν έχουμε παρά να διευθετήσουμε την πληρωμή και να προβούμε στην απαραίτητη γραφειοκρατική δουλειά στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας για να μεταβιβάσουμε το σκάφος και να το ετοιμάσουμε για επιθεώρηση.

Φυσικά όταν πρόκειται να αγοράσουμε ένα μεταχειρισμένο τις περισσότερες φορές προσπαθούμε να βρούμε όλα όσα αναφέραμε πιο πάνω στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Σίγουρα αν όλα είναι στην εντέλεια τότε το σκάφος θα είναι ελαφρώς μεταχειρισμένο ή καινούργιο. Εκείνο που πρέπει να υπολογίσουμε είναι αν τα χρήματα που θα ξοδέψουμε για να φέρουμε το σκάφος σε μια καλή κατάσταση μαζί με τα χρήματα που το αγοράσαμε είναι αρκετά πιο λίγα παρά εάν αγοράζαμε ένα καινούργιο.

Για να το κάνουμε πιο λιανά και να το καταλάβουν όλοι ας δούμε ένα μικρό παράδειγμα.

Μια αγγελία στο περιοδικό έγραφε τα πιο κάτω. Πωλείται σκάφος πολυεστερικό 16 πόδια, με τρόλεϊ μηχανή 40 άλογα σε πάρα πολύ καλή κατάσταση στην τιμή των €5000.

Όταν πήγα και είδα από κοντά αυτό το σκάφος το πρώτο πράγμα που παρατήρησα ήταν ότι το πάτωμα του σκάφους είχε τραβήξει νερό και χρειαζόταν καινούργιο πάτωμα. Αμέσως πρόσθεσα περίπου €850 για την επιδιόρθωση των πατωμάτων. Πέραν τούτου το σκάφος δεν είχε τέντα ήλιου. Δηλαδή ακόμη €340 για να βάλουμε μια τέντα ήλιου. Δεν είχε ούτε εξοπλισμό επιθεώρησης. Ακόμη €250 για τον εν λόγω εξοπλισμό. Δεν είχε ούτε ασύρματο που απαιτείται. Προσθέτουμε ακόμη €180 για ένα ασύρματο. Το τρόλεϊ ήταν ιδιοκατασκευή που σημαίνει ότι δεν ήταν γραμμένο και δύσκολα μπορούσε να εγγραφεί. Άρα θα θέλαμε ακόμη €1400-1500 για την αγορά ενός τρόλεϊ. Κάνοντας λοιπόν τις απαραίτητες πράξεις  θα δούμε ότι το εν λόγω σκάφος θα μας στοίχιζε  περίπου €8000 για να είναι νόμιμο και ασφαλισμένο στο νερό. Με αυτά τα χρήματα πιθανό να βρίσκαμε ένα καινούργιο σκάφος με εγγύηση και να είμαστε βέβαιοι ότι δεν έχει οποιαδήποτε ζημιά. Αν όμως το σκάφος αυτό πουλιόταν για €2500 τότε θα μας στοίχιζε €5500 τιμή που δεν είναι και άσχημη για ένα τέτοιο σκάφος.

Ελπίζουμε φίλοι μας αυτά τα λίγα και γενικά πράγματα να ξεδιάλυναν λίγο την εικόνα μέσα στο μυαλό των υποψήφιων αγοραστών και να κάνουν τα πράγματα ποιο εύκολα και πιο σωστά στην επιλογή μιας μεταχειρισμένης βάρκας.