Page 1 of 4

Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 5:36 pm
by Στάθης
Ανοίγω αυτό το θέμα γιατι μια από τις μεγάλες μου αγάπες είναι και η τοπική παράδοση, η τοπολαλιά, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας.
Σας προσκαλώ λοιπόν να μοιραστούμε τον πλούτο της Κυπριακής, βάζοντας εδώ τις κυπριακές ονομασίες ειδών της θαλάσσιας ζωής.
Εκτός αυτού, μπορεί εν δυνάμει να αποτελέσει ένα χρήσιμο σημείο αναφοράς για ορισμένους από εμάς ή εξ Ελλάδος συναδέλους. :wink:

Παραθέτω εδώ μερικά από τα είδη ψαριών που μου έρχονται στο μυαλό.
Τα φωνήματα και δίφθογγοι που δεν μπορούν να αποδωθούν με ελληνικό αλφάβητο, λόγω μη δυνατότητας χρήσης ειδικής σημειολογίας, απεικονίζονται με αγγλικούς χαρακτήρες και έιναι σημειωμένα με κόκκινο χρώμα.



Σαργός (Diplodus sargus) - Σορκός
Ούγενα, Χαρακίδα (charax puntazzo) - Χαραjία ("j", as in "jeans")
Γόπα (Boops boops) - Βόπ(π)α
Λαυράκι (Dicentrarchus labrax) - Λαβράjι ("j", as in "jeans")
Γερμανός (Siganus luridus) - Κουρκούνα
Κοκάλι (διάφορα υποείδη) - Σούρος
Ζαργάνα (διάφορα υποείδη) - Βελονί(δ)α
Κυνηγός (Coryphaena equiselis) - Ακκανομούττας
Λούτσος (διάφορα υποείδη) - Σφύρνα
Μελανούρι (Oblada melanura) - Μελάνα
Μαγιάτικο (Seriola dumerili) - Μινέρι
Ακανθόπερκα (Sargocentron rubrum) - Ρώσσος
Χειλού (διάφορα υποείδη) - Shιλού ("Sh", as in "Shell")
Καλογριά (Chromis chromis) - Παπαθκιά
Μουρμούρα (Lithognathus mormyrus) - Μούρμουρος
Μπαρμπούνι (Mullus surmuletus) - Παρπούνι
Σκορπιός (διάφορα υποείδη) - Πετεινός
Σαλάχι (διάφορα είδη και υποείδη) - Βατί
Κιθάρα (Rhinobatos rhinobatos) - Φκιόλα
Διαβολόψαρο (Mobula mobular) - Θκιαολόψαρο
Μουδιάστρα (διάφορα υποείδη) - Μουθκιάστρα
Χελιδόνι (Pteromylaeus bovinus) - Πεζουνόψαρο
Κέφαλος (mugil cephalus) - Jέφαλος ("j", as in "jeans"), Πόκλαννος
Ροφός (διάφορα υποείδη) - Ορφός, Ορφοπούλλι (για τα μικρά σε μέγεθος άτομα)





Η πάρακάτω σελίδα ίσως σας βοηθήσει στο να φρεσκάρετε τη μνήμη σας, ή να αναγνωρίσετε άλλα είδη ψαριών.

Τέλος, παραθέτω εδώ σύνδεσμους προς τον ορισμό των αγγλικών λέξεων που χρησιμοποιήθηκαν ως παραδείγματα προφοράς φωνημάτων, στα οποία υπάρχει και κουμπί με την προφορά της λέξης:

Code: Select all

http://www.macmillandictionary.com/pronunciation/british/jeans
http://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/shell
Παρακαλώ όπως εάν θυμάστε κάποιες άλλες κυπριακές ονομασίες ψαριών ή άλλων μερών του βένθους, τα παραθέσετε εδώ, για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι. 8-)

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 6:30 pm
by orfos
Ενα μακρυ ψαρι σαν την σφυρνα το λενε σακκοραφα ή και κουρπατζιη
Ροφος-Ορφός

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:15 pm
by nicolas theocharous
χαχαχα εννα φιρτω το πιο γελειο που ουλλα εν ο κεφαλος που τον λαλουν ποκλαννο

χαχαχα ποθεν στα ποθεν?? λαλουν τον ετσι οξα ετσι σου ηρτε ρε φιλε???

παντως εγω ειμαι μιας αλλης αποψης. πιος μας ειπε δηλαδη οτι τα ψαρια π.χ. ο σουρος εννεν σουρος το σωστο του ονομα και εν κοκκαλι ιμιshιμου? ακου κοκκαλι το ψαρι, ετσι ωραιο ψαρι που κολλα το κοκκαλι??

εγω νομιζω εν καλυτερα τα δικα μας ονοματα ακου κιθαρα την φκιολα οι πιθκιαβλι και εξιασασιν. τωρα που το σκεφτουμε η φκιολα εν παραπανω της αρπας που μοιαζει παρα της κιθαρας εννεν?? :lol: :lol: :lol:

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:18 pm
by orfos
nicolas theocharous wrote:χαχαχα εννα φιρτω το πιο γελειο που ουλλα εν ο κεφαλος που τον λαλουν ποκλαννο

χαχαχα ποθεν στα ποθεν?? λαλουν τον ετσι οξα ετσι σου ηρτε ρε φιλε???

παντως εγω ειμαι μιας αλλης αποψης. πιος μας ειπε δηλαδη οτι τα ψαρια π.χ. ο σουρος εννεν σουρος το σωστο του ονομα και εν κοκκαλι ιμιshιμου? ακου κοκκαλι το ψαρι, ετσι ωραιο ψαρι που κολλα το κοκκαλι??

εγω νομιζω εν καλυτερα τα δικα μας ονοματα ακου κιθαρα την φκιολα οι πιθκιαβλι και εξιασασιν. τωρα που το σκεφτουμε η φκιολα εν παραπανω της αρπας που μοιαζει παρα της κιθαρας εννεν?? :lol: :lol: :lol:
Χαχα :lol: :lol: :lol:
Σωστος ρε Νικολα!!! :clap: :D :D

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:19 pm
by nicolas theocharous
η κουρκουνα αλλιως γερμανος λεγετε και προσφυγοπουλα γιατι ηταν το φαγητο των Βαρωσιωτων.

το χελι η μουγκρι λεγετε και αshελι
ο μπαρμπα νικολης εχει και αλλα ονοματα αλλα εξιασα τα

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:21 pm
by Στάθης
nicolas theocharous wrote:χαχαχα ποθεν στα ποθεν?? λαλουν τον ετσι οξα ετσι σου ηρτε ρε φιλε???
Άκουσα να τον λένε έτσι, λεξιπλάστης δεν είμαι.
Τώρα, το "sh", το έβαλα έτσι είναι για να καταλάβει κάποιος, εξ Ελλάδας φερ' ειπείν, την κυπριακή προφορά.
Πως έπρεπε να γράψω δηλαδή, "σιλού"; :)

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:24 pm
by orfos
Ακομα εσιη ενα ψαρι που στα κυπριακα λεγεται τζαι πουρού.
Ακομα η σμυρνα λαλουμε ντην σμερνα τζιαι κουφη κομα :lol: :lol: :lol:
κυνηγός- ακκανομούττας
κατσουλα-ποντικοψαρο
Σαλπα-Σαρπα
Πιγγα-Ασπροβλαχος
Βλαχος-Κολαουζος
Κουνελι- Αχρηστοψαρο :lol: :lol: :lol:

Για να μαθαινουν και οι νεωτεροι.... :clap: :clap:

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:35 pm
by Στάθης
orfos wrote: Πιγγα-Ασπροβλαχος
Βλαχος-Κολαουζος
Για τούτα τα δύο θα ήθελα και μια δεύτερη γνώμη. :)

Ασπρόβλαχος νομίζω είναι ο βλάχος, κολαούζος επίσης λέγεται και ένα ψάρι που συμβιώνει με μεγαλύτερα όπως καρχαρίες, έχει μια δομή στο κεφάλι με την οποία επικολλάται σ' αυτά και τρέφεται από τα απομεινάρια της τροφής τους. Επίσης λέγεται "Κολλησόψαρο" (Remora remora)

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:40 pm
by LEONIDAS
Στάθης wrote:
orfos wrote: Πιγγα-Ασπροβλαχος
Βλαχος-Κολαουζος
Για τούτα τα δύο θα ήθελα και μια δεύτερη γνώμη. :)

Ασπρόβλαχος νομίζω είναι ο βλάχος, κολαούζος επίσης λέγεται και ένα ψάρι που συμβιώνει με μεγαλύτερα όπως καρχαρίες, έχει μια δομή στο κεφάλι με την οποία επικολλάται σ' αυτά και τρέφεται από τα απομεινάρια της τροφής τους. Επίσης λέγεται "Κολλησόψαρο" (Remora remora)
Σωστόοοοοοοοοοοοος. Ασπρόβλαχος είναι η σφυρίδα αν είμαι κι εγώ σωστός

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:42 pm
by Στάθης
Επίσης κάτι το οποίο θα ήθελα να συμπληρώσω και είναι ενδιαφέρον από εγκυκλοπαιδικής απόψεως, είναι ότι η Κυπριακή ονομασία του ψαριού "γόπα" (βόπ(π)α) έιναι πιο ορθή από την νεοελληνική του, και πλησιέστερη προς την αρχαιοελληνική (Βοώπις) που σημαίνει "μάτι σαν του βοδιου". :)
Από την αρχαιοελληνική ονομασία, προέρχεται και η λατινική, και μετέπειτα η επιστημονική Boops boops(Linnaeus, 1758).

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:42 pm
by Greg
λιτσομελανουρο/μαυρολιτσα (Trachinotus ovatus) - λιτσα
λιτσα (leccia amia) - λιτσομινερο

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:43 pm
by Στάθης
orfos wrote: Κουνελι- Αχρηστοψαρο
Λαγοκέφαλος (διάφορα υποοείδη) - Κουνέλλι, κούνελλος. :)

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:44 pm
by Greg
τονος (ολα τα ειδη) - τουνα , ττττονος
σκαρμος - παπανικολης
Ξιφίας, Μισόραμφος (ballyhoo) - τσαρτελλοβελονιδα
ολοθουριο - β****ς της θαλασσας
θαλασσιος γυμνοσαλλιαγκας - που***ς της θαλασσας

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:45 pm
by orfos
Στάθης wrote:
orfos wrote: Πιγγα-Ασπροβλαχος
Βλαχος-Κολαουζος
Για τούτα τα δύο θα ήθελα και μια δεύτερη γνώμη. :)

Ασπρόβλαχος νομίζω είναι ο βλάχος, κολαούζος επίσης λέγεται και ένα ψάρι που συμβιώνει με μεγαλύτερα όπως καρχαρίες, έχει μια δομή στο κεφάλι με την οποία επικολλάται σ' αυτά και τρέφεται από τα απομεινάρια της τροφής τους. Επίσης λέγεται "Κολλησόψαρο" (Remora remora)
Εγω μεχρι τωρα αυτα ηξερα πως λεγονται αν και μπορει να εχετε και δικιο διοτι απο περιοχη σε περιοχη αλλαζουν και τα ονοματα
Πολυ ωραιο θεμα παντως
Μπραβο Σταθη! :clap: :clap: :clap:
σουπια-συπια
χταποδι-αχταποι!! :clap: :clap: :lol: :lol: :lol: :lol:

Re: Κυπριακές ονομασίες θαλάσσιας πανίδας

Posted: Tue Apr 05, 2011 7:45 pm
by EVANTHIS LOIZOU
Σταθη! Πολυ καλη η προσπαθεια. :clap: :clap: ΑΛΛΑ, εκ προοιμιου, αν θα κανεις καποια αξιολογη μελετη, ΕΡΕΥΝΑ :idea: :idea: :idea:
Μην δεχεσαι οτιδηποτε αβασανιστα διοτι εμεις οι Κυπραιοι,και ισως σε λιγοτερο βαθμο οι Ελλαδιτες, συνηθιζουμε να φκαλλουμεν που την τζιηλλιαν μας τζιαι να παραποιουμε πολλα πραγματα.
Τωρα! Για να μην γινομαι βαρετος.
Κεφαλος, Γνησιος, Ποκλαννος, Μαυροκουννιν, Μπαφα, Του Πελαγου κλπ. Οντως υπαρχουν πολλα ειδη.
Ο Σκορπιος δεν ειναι ο Πετεινος.
Η επισημη ονομασια ειναι Προσφυγουλλα διοτι ειναι Προσφυγας απο τον Ινδικο Ωκεανο. Προσωπικα ψαχνω να βρω απο ΠΟΥ βγαιννει η ονομασια ΚΟΥΡΚΟΥΝΑ που πριν τον πολεμο του 1974 εχρησιμοποιητουν απο τους Καρπασιτες κυριως.